Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği, “Kazı, Yıkım ve İnşaatlardan Çıkan Atıkların Yönetimi ve Geri Dönüştürülmesi” konusunda yapılan çalışmalar ve gelinen aşamayı ilgili taraflarla paylaşmak ve görüş alış verişinde bulunmak amacıyla bilgilendirme toplantısı düzenledi.
GÜRCAFER: “KİRLETEN TEMİZLER!”
9 Mart 2017, Perşembe günü saat 10.00 – 12.30 saatleri arasında, KTİMB Merkez Binası, Şevket Abohorlu Konferans Salonu’nda gerçekleşen toplantıda açılış konuşmasını yapan Birlik Başkanı Cafer Gürcafer, inşaat atıklarının yönetimi ve geri dönüştürülmesi konusunun önemine vurgu yaparak, ‘kirleten temizler’ mantığı ile büyük bir sorumluluk hissettiklerini kaydetti.
Dünyada geri dönüşüm anlamında başarı sağlayan ülkelerden örnekler veren Gürcafer, ülkemizde de bu konuda farkındalık yaratmak gerektiğini ve halkın bilinçlendirilmesi açısından üniversiteler ile devlete büyük görevler düştüğünü anlattı.
“TAŞOCAKLARI SORUNU DİSİPLİNİZE EDİLMELİ”
Gürcafer şöyle konuştu:
“Uzun yıllardır ülkemizde taşocakları ile ilgili ciddi bir sorun vardır, bunun herkes farkındadır. Taşocaklarının yarattığı manzara çok rahatsız edicidir. İnşaat atıklarının geri dönüştürülmesi ve bunun tekrardan ekonomiye kazandırılması hem enerji tüketimi bakımından hem de dağlarımızın tüketilmemesi bakımından çok önemlidir. Düşünün ki 2 milyon ton inşaat atığını geri dönüştürüp kullanabilirsek ki bu mümkündür, aynı oranda agrega ihtiyacınız azalacak demektir. Agrega ihtiyacınızın azalması demek dağların taşların kırılmaması demektir. Bu projenin bir parçası olarak, taşocakları sorununun disiplinize edilmesi ve zaman içinde doğanın kendi kendini tedavi etmesini sağlamak istiyoruz.”
“GELİR, DOĞANIN TEDAVİSİNDE KULLANILACAK”
“5-6 noktada toplama merkezleri olacak, bu merkezlerde inşaat atıkları toplanarak merkeze nakledilerek geri dönüştürülecek. Ardından ise belirli uygulamalar ve belki de zorunlu kılınarak tekrardan kullanılacak.
Geri dönüştürülen malzemelerin kullanımından elde edilecek gelir yine yeşillendirmeye ağaçlandırmaya, doğaya verdiğimiz zararı tedavi etmeye kullanılacak. Yani bu proje kar amaçlı bir proje değildir, tamamen çevremizi koruma ve tahribatı giderme amaçlı bir projedir.
Elbette ki bu projeyi hayata geçirebilmemiz için kaymakamlıklarımızın ve belediyelerimizin çok büyük rolu vardır.”
AB MİSYON ŞEFİ BIANCIARDI: “ATIK YÖNETİMİ İÇİN AYRILAN FON 32 BUÇUK MİLYONA ERİŞTİ”
KTİMB Başkanı Cafer Gürcafer’in ardından söz alan AB Misyon Şefi Alessandro Bianciardi, AB’nin Kıbrıs’taki katı atık sektörü ile ilgili faaliyetleri konusunda bilgi verdi.
Avrupa Birliği’nin atığa temel yaklaşımının atık yönetimi için belirlenen öncelikler temelinde oldu bilgisini veren Bianciardi, bunun atık çıktığı anda önleme, atığın yeniden kullanılması, geri dönüşüm ve yeniden kazanım olduğunu aktardı.
Atık olan tüm maddelerin yeniden kullanılmasının hedeflendiğini kaydeden Bianciardi, inşaat atıklarının da yeniden kullanılarak ekonomiye geri kazandırılabileceğini söyledi.
Bianciardi, AB’nin Kıbrıs Türk toplumuna yaptığı destek ve yardımlar kapsamında atık yönetimi için ayırdığı fonun son 10 yılda 32 buçuk milyon Euro’ya eriştiği bilgisini verdi.
“GÜNGÖR DEPOLAMA ALANI HIZLA DOLUYOR”
Bianciardi sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kıbrıs Türk toplumuna verdiğimiz destek kapsamında bir entegre atık planı hazırlanmasına uzman desteği ve altyapı yatırımlarına destek sağladık. Bunlardan biri Dikmen çöplüğü diğeri ise Güngör depolama alanıdır. Güngör depolama alanının mevcut halinin geliştirilmesi için de ayrıca destek finansman sağlıyoruz.
Ayrıca, atık yönetimi ve geri dönüşüm konusunda belediyelerin yürüttüğü çalışmalar için ekipman desteği veriyoruz.
Şu anda ise Belediyeler yönelik yeni bir hibe hazırlanıyor. Bu kapsamda 4.8 milyon Euroluk bir kaynak ayrıldı.”
Güngör depolama alanının birinci hücresinin dolmak üzere olduğunu belirten Bianciardi, “Güngör depolama alanının dolma hızını dikkate aldığımızda atık yönetimi ve geri dönüşümün aciliyeti görülüyor. Bu noktada inşaat ve moloz atıklarının da bir an evvel geri dönüştürülmesi gerekmektedir” dedi.
Bianciardi, KTİMB’ye bu konuda almış olduğu inisiyatiften dolayı teşekkür ederek sözlerine son verdi.
TURİZM VE ÇEVRE BAKANLIĞI MÜSTEŞARI ARKIN: “GERİ DÖNÜŞÜMLE DOĞAL KAYNAKLARIMIZI KORURUZ”
KTİMB ile Turizm ve Çevre Bakanlığı arasında inşaat atıklarının geri dönüşümü için imzalanan protokolle ilgili bilgi veren Bakanlık Müsteşarı Bülent Arkın, burada amacın inşaatlardan çıkan atıkların geri kazanılması olduğunu söyledi.
Arkın, “Protokol ile Ercan Havalanı bölgesinde kurmayı öngördüğümüz tesise tüm atıkların taşınmasını hedeflenmektedir. Geri dönüşüm deyince aklıma ilk gelen atıkların geri dönüştürülmesi ile doğal kaynaklarımızı koruyabileceğimizdir. En çok doğal kaynak kullanılan sektör inşaat sektörü olduğundan da, inşaat atıklarının geri dönüşümü daha da bir önem kazanıyor” ifadelerini kullandı.
Kuzey Kıbrıs’ta arzulanan bir çevrede yaşamıyoruz. Bazı adımları atmakta geç kaldık. Çevrenin korunması için bilinçlendirme çalışmalarının yanı sıra ceza faktörünün kullanılmasının önemine vurgu yaptı.
ÇEVRE MÜHENDİSİ VEYSİOĞLU: “EN ÖNEMLİ PRENSİP DENETİMDİR”
Çevre Mühendisi Doğuç Veysioğlu, KTİMB Şevket Abohorlu Konferans Salonu’nda gerçekleşen toplantıda, AB’nin yürüttüğü “Su/Atıksu ve Katı Atık Sektörü Kapasite Geliştirme Projesi 2. evre çalışmaları” hakkında bilgi vererek, katı atıkların yönetiminin ülkemiz ve toplumumuz için önemine vurgu yaptı.
KTİMB’nin inşaat atıklarının yönetimi ile ilgili görev ve yetki talep ettiğini ve Birlik ile Turizm ve Çevre Bakanlığı arasında imzalanan protokolle bu görev yetkiyi aldığını söyledi.
İnşaat atıklarının yöntimi ile ilgili Müteahhitler Birliği’nin bir çalışması olduğunu öğrendiğinde projeyi daha da hareketlendirmek için bir çalışma grubu oluşturduklarını anlatan Veysioğlu, projenin hayata geçmesi için gereksinimleri tespit etmeye başladıklarını belirtti.
Veysioğlu şunları kaydetti:
“En önemli gereksinimlerden biri yasal mevzuat. Bu yüzden bir tüzük çalışması başlattık. Taslağını hazırladığımız tüzüğü Çevre Bakanlığı ile paylaştık.
Ayrıca Müteahhitler Birliği’nin önderliğinde bir teknik uzman belirlendi. Projemiz finansal analiz ve fizibilite çalışmaları ile de desteklendi. Tüm bu çalışmaların sonucunda ortaya somut br proje çıkacak.
Tasarlamakta olduğumuz projenin çalışabilmesi için bazı temel prensipleri hayata geçirmemiz lazım ki bunlardan en önemlisi denetimdir.
Ayrıca Güngör depolama tesisine bu atıkların girmesi ya yasaklanmalı ya da ciddi oranda vergilendirilmelidir. İnşaat izninin verilmesi aşamasında da mutlaka atık yöneticisinin görüşü alınmalıdır.”
KATI ATIK UZMANI WHITMANN: “İNŞAAT MÜTEAHHİTLERİ BİRLİĞİ LİDERLİK GÖREVİNİ ÜSTLENDİ”
Birçok atık türü olduğunu ve tümüne yönelik bir yönetim planı oluşturulması gerektiğini söyleyen Katı atık uzmanı Andy Whitmann, “İnşaat ve moloz atıkları açısından memnuniyetle görüyoruz ki Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği liderlik görevini üstlendi” dedi.
Atıkların yönetimi konusunda br an önce harekete geçmek gerektiğini vurgulayan Whitmann, harekete geçmek için ihtiyaç duyulan beyin gücü ve teknolojinin olduğunu söyledi. Amacın ayakları yere basan bir proje ortaya çıkarmak olduğunu anlatan Whitmann, bunun yapılabilir olduğunun altını çizdi.
Güngör depolama tesisinin 1. hücresinin dolmak üzere olduğunu belirten Whitmann, bu tesise kullanılabilir materyallerin getirilmesinin kabul edilebilir olmadığını dile getirdi.
ÇEVRE MÜHENDİSİ VE KATI ATIK UZMANI PARALİK: “YASA VE TÜZÜKLERDE ATIKLARLA İLGİLİ ATIF YOK”
“Kazı, Yıkım ve İnşaatlardan Çıkan Atıkların Yönetimi ve Geri Dönüştürülmesi” ile ilgili bilgilendirme toplantısında, İnşaat Müteahhitleri Birliği adına projenin teknik raporu ile ilgili çalışmaları yürüten Çevre Mühendisi ve Katı Atık Uzmanı Sibel Paralik, proje ile ilgili teknik bilgileri paylaştı.
Projenin hayat bulup sürdürülebilir olması için belli teşviklerin yaratılması ve belli yasal düzenlemelerin yapılması gerektiğini belirten Paralik, ne Çevre Yasası’nda ne tüzüklerde atıklarla ilgili özel bir atıf olmamasını eleştirdi.
Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri adına sürdürdüğü bu çalışmada AB ofisi ile entegre şekilde olduğunu kaydeden Paralik, hazırlanan projede atık miktarları, atıkların bölgesel dağılımı, yönetim planında alternatifler, lokasyon ve transfer merkezleri ile geri dönüşüm tesisinin teknolojisi konularında teorik araştırmalar ve öneriler bulunduğunu aktardı.
“GÖNYELİ, MORMENEKŞE, ALSANCAK VE ESENTEPE AÇIK ARA ÖNDE!”
İnşaat atıklarının bölgesel dağılımı ile ilgili istatistiki verileri paylaşan Paralik, “2014 yılı verilerine göre, Lefkoşa’da Gönyeli, Mağusa’da Mormenekşe ve Girne’de Alsancak ile Esentepe’nin açık ara önde. Buralar transfer istasyonları veya mini tesislerin olabileceği potansiyel yerlerdir” dedi.
Paralik sözlerini KTİMB’nin bir sivil toplum örgütü olarak bu inisiyatifi alıp, çalışmalarını bu aşamaya getirmesinin takdir edilmesi gereken bir başarı olduğunu söyleyerek bitirdi.
