İşçi, ön izni alınarak KKTC’ye giriş yaptıktan sonra, en geç bir (1) hafta içinde çalışma izni işlemleri başlatılmalıdır.
Üye firma;
- İşçinin ön izin belgesi
- Pasaport orjinali
- Kimlik kartı fotokopisi
- Firmanın Sosyal Sigortalar Dairesi’nden ve İhtiyat Sandığı Dairesi’nden alınmış “Borcu Yok” belgesi
ile KTİMB’ye başvuruda bulunarak süreci başlatır.
Resmi makamlarca belirlenen işlem ücreti tahsil edildikten sonra KTİMB, süreç hakkında gerekli bilgileri verip yönlendirmeleri yaparak başvuruyu işleme alır ve bakanlık işlemlerini yürütür.
Aynı zamanda üye firma ve işçi, bu zaman zarfında kendi sorumluluklarında bulunan ‘sağlık tetkikleri’ni, belirtilen süre içerisinde tamamlamakla yükümlüdür. İşçi ülkeye giriş yaptıktan sonra en geç 20 gün içerisinde çalışma izni işlemlerini başlatarak bakanlıkça belirlenen hastane veya laboratuvarlardan, gerekli olan tüm sağlık kontrollerini yaptırarak, sağlık durumunu gösteren raporu KTİMB’ye teslim etmek zorundadır. Sağlık raporu sunulmamış işçinin çalışma izni Bakanlık tarafından onaylanmayacağından, işçinin ve/veya firmanın ihmalinden kaynaklanan gecikmelerden ve doğacak olan cezai uygulamalardan kendileri sorumludur.
İşlemlerin tamamlanması ile KTİMB üye firmayı bilgilendirir ve ilgili belgeler ile üzerinde çalışma izni mühürü bulunan pasaportu üye firma temsilcisine teslim eder.
Çalışma izni, üye firmanın isteğine bağlı olarak, 6 ay veya 1 yıllık süreler için verilir. Çalışma izni süresinin dolmasıyla firma ve işçi, birlikte çalışmaya devam etmek istemeleri halinde, Çalışma İzni Uzatma işlemi yapabilmek için işverenin yine KTİMB’ye başvurması gerekmektedir. Çalışma İzni Uzatma işlemi için, çalışma izninin bitimine 2 ay kala veya çalışma izni süresi dolduktan sonra en fazla 3 (üç) ay içerisinde başvurunun yapılması gerekmektedir.
Çalışma izninin uzatılması için gerekli olan belgeler ve süreç, çalışma izni işlemleri ile aynıdır. İstenen belgeler şunlardır:
- İşçinin orjinal pasaportu
- İşçinin Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı numaraları
- İşçinin Sosyal Sigortalar Dairesi’nden alınmış B3 formu
- İşverenin veya işçisinin Sosyal Sigortalar Dairesi ve İhtiyat Sandığı Dairesi’nden borcu yok yazısı
- 3. ülke vatandaşları için ilaveten işverenden imzalı ve mühürlü taahhütname
İşçi KKTC’de çalıştığı sırada, başka bir firmada çalışmaya devam etmek isterse, çalışacağı firma KTİMB’ye başvuruda bulunarak işçinin mevcut çalışma iznini, yatay geçiş işlemi yaptırarak, kendi firması üzerine alabilmektedir. Bu işlemin başlatılabilmesi için işçinin eski çalıştığı yerden duruşunun verilerek çalışma izninin iptal edilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca işçinin yatay geçiş hakkı elde edebilmesi için, TC vatandaşlarında en az 6 (altı) ay; 3. ülke vatandaşlarında ise en az 1 (bir) yıl kesintisiz olarak KKTC’deki aynı sektörde bir firmada çalışmış olması gerekmektedir. Yatay geçiş başvurusunun bakanlığa bağlı Çalışma İzin Merkezi tarafından onaylanması ile üye firma işçi için çalışma izni almakla yükümlüdür. Bu amaçla üye firma KTİMB’ye başvurarak işlemlerini başlatır.
KKTC’de inşaat sektöründeki çalışma izinleri uygulamaları, 3.ülke vatandaşları ile ülkede öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler için de benzer süreçleri içermektedir.
Öğrencilerin, yasalar çerçevesinde, günlük belirli bir süreyi geçmemek koşulu ile, yasal izinleri alınarak çalıştırılabilmeleri için “öğrenci çalışma izni” almaları gerekmektedir. Öğrenciler için ön izin şartı aranmamaktadır.
Öğrencilerin çalışma izinleri başvurularında, çalışma izni için gereken belgelere ek olarak, pasaportunda yeni tarihli (o döneme ait) öğrenci izni bulunması, öğrenci izninin bitimine en az 3 (üç) ay kalmış olması ve ayrıca okulundan alınmış o döneme ait öğrenci belgesi ile ders programının bulunması gerekmektedir.
Gerekli belgeler ile birlikte üye firma KTİMB’ye başvurarak işlemleri başlatabilmektedir.
3.ülke vatandaşları için yasal izinler ile ilgili izlenmesi gereken yol; ön izin ve sonrasında çalışma iznini içermektedir. Ön izin başvurularında, kişinin mutlaka KKTC dışında bulunması gerekmektedir. Başvurular için gerekli belgelere ek olarak, üye firmanın sunması gereken belgeler ;
- İşçinin pasaport fotokopisi
- Firmanın imzalı ve mühürlü taahhütnamesi
- İşveren adına Sosyal Sigortalar Dairesi’nden alınmış A4 Formu
- İşverenin Sosyal Sigortalar Dairesi ve İhtiyat Sandığı Dairesi’nden borcu yoktur yazısı
Sunulması zorunludur.
3.Ülke vatandaşları için ön izin başvurusunun onaylanma süresi en az 15 gün sürmektedir. İşçi daha önce adaya giriş yapıp 3 gün içerisinde tekrar çıkış yapmışsa, kişi hakkında Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılan Polis Araştırması işlemi gerekmemekte ve ön izin başvurusu 3 veya 4 gün içerisinde onaylanabilmektedir. Fakat kişi bu kapsamda değise, yasalarımız uyarınca polis araştırmasına tabi tutulur ve ön izin onay süreci en az 15 sürer. Dolayısıyla hem firmaların hem de işçilerin mağduriyet yaşamaması adına, işlemleri başlatmadan önce yukarıda belirtilen süreleri gözönüne almaları tavsiye edilmektedir.
Sonrasında ise izlenecek yol, yukarıdaki bölümlerde belirtilmiş olan izin süreci ile aynı olup, kişi adaya geldikten sonra çalışma izni alınması gerekmektedir.
Ülkemizde çalışma izni ile çalışmakta olan işçilerin eşleri (ve 18 yaşından küçük çocukları),yasal bir engel bulunmaması halinde isteğe bağlı olarak, işçinin çalışma iznini resmi makamlara ibraz etmek koşulu ile “oturma izni” alabilirler. Oturma izni başvuruları İçişleri Bakanlığı tarafından incelenerek onaylanır veya reddedilir. Bu işlemler KTİMB veya üye firma tarafından gerçekleştirilmemekte olup kişinin kendi takip ve sorumluluğundadır. Oturma izni süresi, işçinin çalışma izni süresi ile aynı olacak şekilde verilir. İşçinin çalışma iznini yenileyerek uzatması durumunda, eşinin (ve çocuklarının) oturma izni de aynı sürelerde yenilenebilir.